nutrigenetics wordt gedefinieerd als de wetenschap die het effect bestudeert dat onze genen hebben op de reactie op verschillende voedingscomponenten. Daarom zal een nutrigenetisch onderzoek ons in staat stellen om het voedsel dat we eten aan te passen aan onze behoeften.
De fundamentele hypothesen waarop de wetenschap van nutrigenetica is gebaseerd, zijn de volgende:
❖ De gezondheidseffecten van voedingsstoffen zijn afhankelijk van erfelijke genetische varianten die de opname en het metabolisme van voedingsstoffen veranderen en daarmee de activiteit van biochemische reacties.
❖ Er kunnen betere gezondheidsresultaten worden bereikt als de voedingsbehoeften voor elk individu worden gepersonaliseerd, rekening houdend met hun genetische kenmerken, zowel erfelijke als verworven, gedurende hun verschillende levensfasen, voedingsvoorkeuren en gezondheidsstatus.1
Deze wetenschap moet niet worden verward met nutrigenomics, die de directe invloed van voedingsstoffen op genexpressie en gezondheid analyseert. U kunt meer te weten komen over de verschil tussen nutrigenetica en nutrigenomics in onze blog.
Voedselproblemen en de bijbehorende pathologieën op mondiaal niveau
Intensieve veehouderij, gewasmanipulatie en voedselverwerking hebben de kwalitatieve en kwantitatieve balans van voedingsstoffen in het voedsel dat door de westerse samenleving wordt geconsumeerd, veranderd. Aangenomen wordt dat deze verandering, waaraan de menselijke fysiologie en biochemie momenteel niet zijn aangepast, verantwoordelijk voor de chronische ziekten die hoogtij vieren in de geïndustrialiseerde westerse landen.2
Aan de andere kant worden in de meeste ontwikkelingslanden landbouwproductie en voedselverwerkingspraktijken, evenals westerse voedingsgewoonten en levensstijlen, gepromoot zonder rekening te houden met de gevolgen voor de gezondheid. Hierdoor is er een stijgende lijn in de incidentie van zwaarlijvigheid, Type 2 diabetes, hypertensie, cardiovasculaire aandoeningen en cariës.3
In de afgelopen decennia heeft een voedingstransitie geleid tot een wereldwijde verschuiving van de consumptie van minimaal bewerkte voedingsmiddelen naar ultraverwerkte alternatieven, van huisbereide gerechten naar kant-en-klare maaltijden en snacks. In dezelfde periode is de wereldwijde prevalentie van obesitas bij kinderen en volwassenen snel toegenomen.4
Het belang van nutrigenetisch testen
In een wereld die wordt gekenmerkt door een overweldigende toename van de prevalentie van obesitas en daarmee samenhangende stofwisselingsstoornissen en hart- en vaatziekten, is gepersonaliseerde voeding een veelbelovende benadering voor zowel de preventie als de behandeling van deze ziekten. Om de voedingsbehoeften van elk individu te beoordelen, is het echter raadzaam om vooraf een nutrigenetisch onderzoek uit te voeren.
Vanuit een nutrigenetisch perspectief zijn er veel factoren waarmee rekening moet worden gehouden bij het ontwerpen van gepersonaliseerde en onpartijdige voedingsoplossingen voor individuen of subgroepen van de bevolking. Ook is een gezamenlijke inspanning van voedingsdeskundigen, wetenschappers, clinici en gezondheidswerkers nodig om een alomvattend kader op te zetten om de toepassing van deze nieuwe bevindingen op populatieniveau mogelijk te maken.5
Nutrigenetica en zijn rol bij obesitas.
De toenemende zoektocht naar individualisering en optimalisatie van consumptiegoederen, evenals de bereidheid om een hogere prijs te betalen, suggereert dat de markt klaar kan zijn om gepersonaliseerde voeding te omarmen om specifieke ziekten te voorkomen, te beheersen of te behandelen.
Obesitas is een van de vele ziekten met een groot potentieel voor verbeterde preventie met behulp van nutrigenetische testen. Geschat wordt dat 40-70% van de variatie in gevoeligheid voor obesitas die in de populatie wordt waargenomen, te wijten is aan interindividuele genetische verschillen.
Arkadianos et al.6 ontwikkelden een gepersonaliseerd calorie-gecontroleerd dieet met behulp van 24 varianten in 19 genen die betrokken zijn bij het metabolisme voor een programma voor gewichtsvermindering. Deze auteurs vergeleken gewichtsverlies en gewichtsbehoud bij 6 personen die een op het genotype afgestemd voedings- en bewegingsadvies kregen om de inname van voedingsstoffen tijdens het afvallen te optimaliseren en 50 controlepersonen die alleen algemeen voedings- en bewegingsadvies kregen. De resultaten van de studie toonden aan dat personen die persoonlijk voedingsadvies kregen, niet alleen beter presteerden tijdens de periode van gewichtsverlies, maar ook bij het stabiliseren van het gewichtsverlies in het volgende jaar.
De FTO-gen is een voorbeeld van een gen waarin bepaalde polymorfismen zijn gekoppeld aan een verhoogde aanleg om zwaarlijvigheid te ontwikkelen. Deze associatie met FTO-obesitas is waargenomen bij populaties van verschillende afkomst en gedurende de levensloop, met het grootste effect waargenomen in de jonge volwassenheid.7
Nutrigenetica bij kankerbestrijding en -behandeling.
Veel leefstijlgerelateerde factoren beïnvloeden de ontwikkeling van kanker door: oxidatieve stress die optreedt als gevolg van schade veroorzaakt door reactieve zuurstof- en stikstofsoorten (RONS), die mogelijk mutagene DNA-schade veroorzaken.8 Cellulaire oxidatieve stress is een proces dat in onze cellen plaatsvindt als gevolg van een overmaat aan vrije radicalen en een gebrek aan antioxidanten om ze tegen te gaan . Door de toename van deze vrije zuurstof- en stikstofradicalen in ons lichaam worden onze cellen geoxideerd, waardoor hun functies worden aangetast en beschadigd.
Een voorbeeld van een alledaagse gewoonte met een potente pro-oxidant capaciteit is roken. Geïnhaleerde tabaksrook wordt beschouwd als een krachtige exogene pro-oxidant, aangezien hoge concentraties RONS aanwezig zijn in zowel de teer- als de gasfase. De directe toename van oxidatieve belasting door ingeademde tabaksrook kan verder worden verhoogd door secundaire oxidatieve stress als gevolg van ontsteking. Er zijn echter voedingsstoffen met een hoog antioxiderend vermogen waarvan is aangetoond dat ze een belangrijke rol spelen bij de preventie van kanker. Deze omvatten vitamine C, vitamine E en vitamine B2.8
In deze context, nutrigenetische testen wordt een hulpmiddel bij kankerpreventie. Een voorbeeld hiervan zien we bij mensen die een bepaalde variant in het SLC23A1-gen bezitten. Uit een onderzoek van Timpson et al.9 bleek dat mensen met deze variant lagere vitamine C-waarden in de bloedsomloop hadden. Deze populatie had niet alleen lagere vitamine C-waarden in de bloedsomloop, maar ook lagere vitamine C-waarden in het bloed, een hoger risico op het ontwikkelen van kanker en andere chronische complexe ziekten, zoals arteriosclerose of diabetes type 2.
Nutrigenetica bij de preventie en bestrijding van hart- en vaatziekten.
In de afgelopen eeuw heeft onderzoek aangetoond dat levensstijl, inclusief voeding, een grote invloed heeft op het risico op hart- en vaatziekten (HVZ). Om deze reden zijn voedingsaanbevelingen de focus geweest van volksgezondheidscampagnes die gericht zijn op het verminderen van het risico op hart- en vaatziekten. Ondanks deze inspanning vindt de verwachte vermindering van de sterfte door hart- en vaatziekten niet consistent plaats, en dit falen wordt, althans gedeeltelijk, toegeschreven aan individuele variabiliteit in reactie op voedingsaanbevelingen en verschillende genetica, of mogelijk tot bidirectionele interacties tussen de twee factoren
Veranderd lipidenmetabolisme en ontsteking, beide sterk geassocieerd met voedingspatronen, zijn sleutelfactoren in de ontwikkeling van atherosclerose. In feite zijn veel van de geïdentificeerde genetische varianten geassocieerd met CVD direct of indirect betrokken bij de regulatie van deze twee centrale routes.
Bijzonder relevant, zowel in termen van regulering van het lipidenprofiel als vermindering van ontsteking, is de inname van meervoudig onverzadigde vetzuren of PUFA, zoals omega-6 en omega-3. Inname van deze PUFA is in verband gebracht met een verminderd risico op HVZ. Bovendien is op grote schaal aangetoond dat omega-3-vetzuren een cardioprotectieve effecten door de triglycerideniveaus te verlagen
Een belangrijk voorbeeld van een genetische variant geassocieerd met verminderde vetzuurverwerking en dus een verhoogde aanleg voor de ontwikkeling van HVZ is in de FADS-gen. Talrijke grootschalige onderzoeken hebben aangetoond dat bepaalde polymorfismen in het FADS-gen ervoor zorgen dat dragers lagere omega-6- en omega-3-spiegels hebben. 11
De toekomst van nutrigenetica en implicaties voor voedingsaanbevelingen en voedingspraktijken
De rol die deze wetenschap speelt bij het onderzoeken van de effecten van voeding op de gezondheid wordt steeds duidelijker, evenals het belang van het uitvoeren van nutrigenetische studies. Het is niet alleen naïef, maar waarschijnlijk ook gevaarlijk om te veronderstellen dat alle individuen identiek zullen reageren op het voedsel dat ze consumeren.
De ontwikkeling van een gepersonaliseerde benadering van voeding voor ziektepreventie en behandeling vereist een veel vollediger begrip van de interacties tussen nutriënten en genen en hun impact op het fenotype om geschikte gerichte voedingsinterventiestrategieën te identificeren, evalueren en prioriteren.
Hoewel de uitdagingen die gepaard gaan met het ontrafelen van de nutrigenetica-ziekte-interrelatie niet gemakkelijk zullen zijn, zijn de implicaties voor de volksgezondheid enorm.1
24Genetica en zijn nutrigenetica-studie
Bij 24Genetics, dankzij onze DNA-dieettest en verslag met uw resultaten zult u uw genetische aanleg kennen om verschillende voedingscomponenten correct te metaboliseren, hogere of lagere niveaus van verschillende voedingsstoffen te hebben, positief of negatief te reageren op bepaalde diëten en uw gevoeligheid voor bepaalde smaken.
Bibliografie
1. Fenech, M. et al. Nutrigenetica en Nutrigenomics: standpunten over de huidige status en toepassingen in voedingsonderzoek en -praktijk. Genomica van levensstijl 4, 69â € "89 (2011).
2. de Araújo, TP et al. Ultra-verwerkte voedselbeschikbaarheid en niet-overdraagbare ziekten: een systematische review. Int. J. Omgeving. Onderzoek Openbaar. Gezondheid 18, 7382 (2021).
3. Popkin, BM, Adair, LS & Ng, SW Wereldwijde voedingstransitie en de pandemie van obesitas in ontwikkelingslanden. Nutr. ds. 70, 3â € "21 (2012).
4. Dicken, SJ & Batterham, RL De rol van voedingskwaliteit bij het bemiddelen van de associatie tussen ultraverwerkte voedselinname, obesitas en gezondheidsgerelateerde resultaten: een overzicht van prospectieve cohortstudies. voedingsstoffen 14, 23 (2021).
5. de Toro-Martín, J., Arsenault, B., Després, J.-P. & Vohl, M.-C. Precision Nutrition: een overzicht van gepersonaliseerde voedingsbenaderingen voor de preventie en het beheer van het metabool syndroom. voedingsstoffen 9, 913 (2017).
6. Arkadianos, I. et al. Verbeterd gewichtsbeheer met behulp van genetische informatie om een caloriebeperkt dieet te personaliseren. Nutr. J. 6, 29 (2007).
7. Loos, RJF & Yeo, GSH Het grotere plaatje van FTO - het eerste GWAS-geïdentificeerde obesitasgen. nat. Rev. Endocrinol. 10, 51â € "61 (2014).
8. Goodman, M., Bostick, RM, Kucuk, O. & Jones, DP Klinische proeven van antioxidanten als kankerpreventiemiddelen: verleden, heden en toekomst. Vrije Radicaal. Biol. Med. 51, 1068â € "1084 (2011).
9. Timpson, NJ et al. Genetische variatie op de SLC23A1-locus is geassocieerd met circulerende concentraties van l-ascorbinezuur (vitamine C): bewijs uit 5 onafhankelijke onderzoeken met >15,000 deelnemers. Ben. J. Clin. Nutr. 92, 375â € "382 (2010).
10. Barrea, L. et al. Nutrigenetica - gepersonaliseerde voeding bij obesitas en hart- en vaatziekten. Int. J. Obes. suppl. 10, 1â € "13 (2020).
11. Guan, W. et al. Genoombrede associatiestudie van plasma N6 meervoudig onverzadigde vetzuren binnen de cohorten voor onderzoek naar hart en veroudering in het genomische epidemiologieconsortium. Circa. Cardiovasculair. Genet. 7, 321â € "331 (2014).
